ارز دیجیتال فانتوم Fantom
مقدمه
فانتوم (Fantom) یک پلتفرم غیر متمرکز، متن باز، مقیاس پذیر، قابل سفارشیسازی و ایمن برای قراردادهای هوشمند است که به منظور غلبه بر محدودیتهای شبکههای بلاکچینی نسل قبل طراحی شده است. پروژه ارز دیجیتال فانتوم (Fantom)، هدف اصلی خود را ایجاد زیرساختهایی برای آیندهای کارآمدتر عنوان میکند تا به این طریق، مردم بتوانند از آخرین پیشرفتهای دنیای فناوری برای بهبود کیفیت زندگی خود استفاده کنند.
فانتوم خود را به عنوان بخشی از انقلاب دیجیتال توصیف میکند که در نهایت در همه جنبههای زندگی، از پرداختها و اقتصاد کاملاً دیجیتال گرفته تا هویت و سوابق پزشکی دیجیتال و پذیرش داراییهای دیجیتال در مقیاس جهانی، نفوذ خواهد کرد.
در این مقاله، قصد داریم به معرفی پلتفرم ارز دیجیتال Fantom و توکن FTM، توکن اختصاصی آن بپردازیم. پس تا انتها با ما همراه باشید.
فانتوم چیست و چرا به وجود آمد؟
تولد بیت کوین در سال ۲۰۰۹ میلادی یک گام بزرگ رو به جلو در فناوری و حرکت به سوی یک جامعه کارآمدتر بود. با این حال، بیت کوین به صورت کاملا مقیاس پذیر ساخته نشده است و طراحی سازوکار اجماع آن، مکانیسمی که بین کاربران یا رایانههای محیط توزیع شده بلاکچین هماهنگی ایجاد میکند، محدود است.
برای حل این مشکل، راهحلهای فعلی بر مؤلفههای غیرمتمرکزسازی، مقیاس پذیری و امنیت متمرکز هستند. این مؤلفهها به عنوان «معضل سه گانه بلاکچین» نیز شناخته میشوند.
به عنوان مثال، بیت کوین بر غیرمتمرکزسازی و امنیت متمرکز است. این امر باعث میشود که این ارز دیجیتال برای تراکنشهایی که نیاز به تأیید سریع دارد -مانند پرداختها و تراکنشهای روزمره، انتقال دادهها و مبادله دارایی- چندان مناسب نباشد. به ویژه، سیستمهای مالی قدیمی، از فرآیندهایی که در بک اند (back-end) اتفاق میافتند تا راهحلهای در ارتباط با مشتری، به توان عملیاتی و سرعت بالا نیاز دارند.
غیرمتمرکزسازی این خدمات در مناسبترین مقیاس، ضمن ارائه امنیت بالا، چالشی برای کل صنعت بلاکچین به شمار میرود.
پلتفرم ارز دیجیتال فانتوم (Fantom) با هدف حل این مشکل توسعه داده شده است. سازوکار اجماع پرسرعت فانتوم به نام Lachesis، امکان فعالیت با سرعت بیسابقهای را برای داراییهای دیجیتال فراهم میکند و پیشرفتهای چشمگیری را نسبت به سیستمهای دیگر ارائه میدهد.
معماری ماژولار این شبکه، امکان شخصیسازی کامل بلاکچینها با ویژگیهای مختلف متناسب با کاربرد آنها را برای داراییهای دیجیتال فراهم میکند. فانتوم همچنین با استفاده از یک پروتکل اثبات سهام (Proof-of-Stake) بدون رهبری (leaderless) برای تأمین امنیت شبکه، امنیت فوقالعاده بالایی را ارائه میدهد.
مکانیزم اجماع ABFT فانتوم که Lachesis نام دارد، قادر به مقیاسگذاری تعداد زیادی از نودها یا گرههای سراسر جهان در یک محیط باز و بدون مجوز (Permission less) است و درجه خوبی از غیرمتمرکز بودن را فراهم میکند.
فانتوم از اجماع اثبات سهام نمایندگی شده (Delegated Proof of Stake) استفاده نمیکند و هیچ مفهومی از مسترنود بودن (Masternode) در آن وجود ندارد.
فانتوم چگونه کار میکند؟
۱. فانتوم ماژولار است.
سازوکار Lachesis نشاندهنده یک لایه از پشته فناوری بلاکچین است و میتواند به هر دفتر کل توزیع شده (DLT) متصل شود.
مسئولیت حفظ اجماع در بین نودهای موجود در پروتکل Lachesis را شبکه اصلی فانتوم به نام اپرا (Opera) بر عهده دارد. این شبکه که یک محیط بدون مجوز، متن باز، امن و سریع برای ساخت برنامههای غیر متمرکز (DApps) است، از ماشین مجازی اتریوم (EVM) استفاده میکند و با اتریوم سازگار است. یک کیت توسعه نرم افزاری (SDK) تکاملیافته، اختصاصی و متن باز به نام ماشین مجازی فانتوم (Fantom Virtual Machine) نیز در سال ۲۰۲۰ میلادی منتشر شده است.
ماژولار بودن فانتوم، این پلتفرم را به طور فوقالعادهای انعطافپذیر میکند. توسعهدهندگان میتوانند برنامههای غیر متمرکز (DApps) مبتنی بر اتریوم خود را در عرض چند دقیقه به شبکه اصلی اپرای فانتوم انتقال دهند و به این ترتیب، عملکرد آنها را به طور قابلتوجهی ارتقا و هزینههای مربوط را کاهش دهند.
۲. فانتوم مقیاس پذیر است.
هر شبکۀ ساختهشده روی فانتوم، از دیگری مستقل است. به این معنا که عملکرد و ثبات آنها تحت تأثیر ترافیک یا ازدحام شبکه کلی قرار نمیگیرد.
نسل اول پلتفرمهای بلاکچینی (اتریوم و مانند آن)، مفهوم قراردادهای هوشمند را معرفی کردند؛ دستورالعملهای منطقی مشروط که امکان اجرای برنامهها را روی بلاکچین فراهم میکنند.
با این حال، با پیچیدهتر شدن برنامههای غیرمتمرکز و یا افزایش تعداد کاربران، سرعت کل شبکه کاهش مییابد؛ چون همه برنامهها از زیرساختهای یکسانی استفاده میکنند. این موضوع شبیه به اجرای چندین برنامه روی یک رایانه است؛ در برخی موارد رایانه شروع به پاسخ دادن با سرعت خیلی پایین میکند یا حتی به طور کامل متوقف میشود.
فانتوم مشکل مقیاسپذیری را با اجرای بلاکچین اختصاصی هر برنامه حل میکند؛ درست مانند اجرای هر برنامه روی رایانههای مختلف که بخشی از یک شبکه هستند.
هر بلاکچین از دیگری مستقل است و میتواند توکنهای سفارشی، اقتصاد توکنی (tokenomics) و قوانین مدیریتی خود را داشته باشد. به عبارتی، هر بلاکچین با توجه به کاربرد خاص آن، کاملاً قابل سفارشیسازی است. با این حال، همه بلاکچینها قابلیت اتصال به Lachesis، یعنی اجماع سریع ABFT فانتوم را دارا هستند، با یکدیگر تعامل دارند و از سرعت و از امنیت بهرهمند میشوند.
۳. فانتوم ایمن و سازگار با محیط زیست است.
امنیت شبکه فانتوم با الگوریتم اجماع اثبات سهام تأمین میشود. بر خلاف الگوریتم اثبات کار (Proof-of-work) که در شبکه بیت کوین و اتریوم مورد استفاده قرار میگیرد، اثبات سهام از متمرکز بودن جلوگیری میکند و باعث صرفهجویی در مصرف برق میشود.
پروتکل Lachesis میتواند امنیت بسیار بالایی را برای شبکههای توزیع شده فراهم کند. از سوی دیگر، فانتوم قطعیت مطلقی (absolute finality) را ارائه میدهد. به این معنا که در آن، تراکنشها مانند شبکههای با قطعیت احتمالی (probabilistic finality)، برگشتپذیر نیستند.
در نهایت، Lachesis بدون لیدر است. با حذف لیدرها، امنیت شبکه دیگر به مجموعه کوچکی از افراد متکی نیست.
۴. فانتوم متن باز است.
فانتوم متن باز است؛ تیم فانتوم متعهد به ایجاد بلاکهایی است که هر کسی بتواند از آنها استفاده کند و آنها را بر اساس نیازهای خود سفارشیسازی نماید. هدف اصلی این تیم، ارائه شفافیت بالا در مورد کار خود است. بر اساس این اصول، کد فانتوم به صورت متن باز در گیت هاب (GitHub) در دسترس است.
در شبکه اصلی اپرای فانتوم، تعداد نامحدودی از نودهای اعتبارسنج میتوانند در تأمین امنیت شبکه مشارکت کنند؛ البته به شرطی که حداقل ۳،۱۷۵،۰۰۰ توکن رمزارز فانتوم (FTM) را در شبکه سهامگذاری (استیک) کرده باشند.
اگر تعداد کمتری از این توکن را در اختیار دارید یا در اجرای سیستمهای توزیع شده تخصصی ندارید، هنوز هم میتوانید در تأمین امنیت شبکه مشارکت کنید. برای این منظور، شما میتوانید حداقل یک واحد توکن FTM را به یک نود اعتبارسنج محوّل کنید و به این ترتیب، پاداش بگیرید.
توکن ارز دیجیتال فانتوم (FTM) چیست و چه کاربردی دارد؟
ارز دیجیتال فانتوم با نماد اختصاری FTM، توکن اصلی شبکه فانتوم است. این توکن کاربردهای متعددی دارد که از جمله آنها میتوان به تأمین امنیت شبکه از طریق استیکینگ، مشارکت در مدیریت شبکه، انجام پرداختها و پرداخت کارمزدهای شبکه، اشاره کرد.
۱. تأمین امنیت شبکه
اصلیترین کاربرد توکن FTM در شبکه فانتوم، تأمین امنیت شبکه از طریق سازوکار اثبات سهام است. برای این منظور، نودهای اعتبارسنج (ولیدیتورها) باید حداقل ۳،۱۷۵،۰۰۰ واحد توکن FTM را استیک کنند و استیکرها نیز باید توکنهای خود را در شبکه قفل نمایند. به ازای این خدمات، هم نودها و هم استیکرها به صورت دورهای پاداش دریافت میکنند.
این سیستم علاوه بر جلوگیری از متمرکز بودن، با محیط زیست نیز سازگار است.
۲. انجام پرداختها
توکن FTM به لطف توان عملیاتی بالا، سریع بودن و کارمزد کم شبکه فانتوم، یک گزینه ایدهآل برای پرداختهای ارسالی و دریافتی است.
۳. مدیریت درون_زنجیرهای (on-chain governance)
توکن FTM برای مدیریت درون زنجیرهای نیز استفاده میشود. از آنجایی که ارز دیجیتال فانتوم یک اکوسیستم غیرمتمرکز کاملاً بدون مجوز و بدون لیدر است، هر گونه تصمیمگیری در مورد شبکه توسط مدیریت درون زنجیرهای انجام میشود. در این روش، استیکرها میتوانند تغییرات و اصلاحات را پیشنهاد کنند و به آنها رأی دهند. برای مشارکت در روند رأیگیری، توکن مدیریتی FTM نیاز است.
۴. پرداخت کارمزدهای شبکه
یکی دیگر از کاربردهای توکن FTM، استفاده از آن برای پرداخت کارمزدهای شبکه، مانند کارمزد تراکنشها، استقرار قراردادهای هوشمند یا ایجاد شبکههای جدید است.
در صورت حذف کامل کارمزد در شبکه یک رمزارز ، شبکه هدف آسانی برای حملات اسپم و در نتیجه، ایجاد اختلال در عملکرد و پر شدن دفتر کل با اطلاعات بیهوده، خواهد بود. در فانتوم، کارمزدها بسیار ارزان است، اما برای جلوگیری از حمله مهاجمان کافی است.
تعداد توکنهای FTM عرضه شده چقدر است؟
حداکثر عرضه توکن FTM، در حدود 3.175 میلیارد واحد است. در حال حاضر، 2.5 میلیارد واحد FTM (۸۰ درصد) عرضه شده و توکنهای باقیمانده برای پاداش استیکینگ اختصاص یافتهاند. در صورتیکه پاداشها در سطح فعلی باقی بمانند (بسته به تصمیمات مدیریتی)، توزیع تمام پاداشها و عرضه حداکثر توکنهای FTM، بیش از دو سال طول خواهد کشید.
برای اطمینان از مبادله راحتتر این توکن، FTM بر استانداردهای مختلفی عرضه شده است. با این حال، تعداد حداکثر توکن عرضهشده، هرگز از سقف 3.175 میلیارد واحد FTM فراتر نخواهد رفت. در حال حاضر، توکن FTM به صورت توکن اختصاصی شبکه اصلی ارز دیجیتال فانتوم، توکن مبتنی بر استاندارد ERC-20 و توکن مبتنی بر استاندارد BEP-2 (بلاکچین اختصاصی بایننس) در دسترس است.
تاریخچه قیمت توکن FTM
تیم ارز دیجیتال فانتوم (Fantom)، عرضه اولیه سکه FTM را در ماه ژوئن سال ۲۰۱۸ میلادی برگزار کرد و طی آن، ۴۰ درصد از کل عرضه این توکن را به فروش رساند. در زمان عرضه اولیه، قیمت توکن FTM در حدود ۰٫۰۴۳۰۶ دلار بود و توسعهدهندگان توانستند در مجموع ۳۹ میلیون دلار سرمایه را از طریق فروش توکنهای FTM به دست آورند.
سخن پایانی
در این مقاله، به معرفی ارز دیجیتال فانتوم و توکن FTM یعنی توکن اختصاصی آن پرداختیم. همانطور که گفته شد، فانتوم یک پلتفرم با کارآیی بالا، مقیاسپذیر، قابل سفارشیسازی و ایمن برای قرارداد هوشمند است که با هدف غلبه بر محدودیتهای پلتفرمهای بلاکچینی نسل قبلی طراحی شده است.
پروتکل Lachesis، سازوکار اجماع ABFT انقلابی فانتوم، به این پلتفرم اجازه میدهد که بسیار سریعتر، ارزانتر و در عین حال، بسیار امنتر از فناوریهای قدیمی باشد.
با استفاده از این پلتفرم، کاربران میتوانند به جای متمرکز کردن تمام توان محاسباتی و استفاده از یک دفتر کل غیرمتمرکز، شبکههای مستقل خود را مستقر کنند.
منبع : وال هالا کریپتو