ارز دیجیتال اتریوم کلاسیک ETC
مقدمه
در این راهنما، هرچیزی که باید درباره Ethereum Classic بدانید را مرور خواهیم کرد. از ریشههای این رمز ارز در اتریوم شروع میکنیم و به اختلاف بنیادین بر سر کنترل یک اکسپلویت امنیتی (Exploit) میرسیم که منجر به ایجاد یک هارد فورک (Hard Fork) و ساخت دو شبکه ارز دیجیتال جداگانه شد.
اجماع یکی از مهمترین مفاهیم حوزه ارزهای دیجیتال و فناوریهای زیرساختی آنهاست. شبکههای بلاک چین توسط ماینرهایی نگهداری میشوند که معمولاً تراکنشها را از طریق الگوریتمهای اجماع تأیید میکنند و تصمیم درباره تغییرات و آپگریدهای شبکه نیز با اجماع میان کاربران، استخراجکنندگان و توسعهدهندگان گرفته میشود. اما اگر اجماع شبکه حاصل نشود، چه اتفاقی میافتد؟
اتریوم چیست؟
چون تاریخچه اولیه و فناوری اصلی اتریوم و اتریوم کلاسیک یکسان است، در این بخش به هر دوی آنها میپردازیم. ایده اتریوم برای اولین بار در سال 2013 در یک وایت پیپر (White Paper) به قلم ویتالیک بوترین ارائه شد؛ توسعهدهندهای که برای نشریه Bitcoin Magazine کار میکرد.
بوترین معتقد بود بیت کوین به یک زبان برنامهنویسی نیاز دارد که امکان طراحی برنامه روی شبکه آن را فراهم کند و این را راهی برای تکامل به چیزی فراتر از تراکنش همتا به همتا یا سیستم ذخیره ارزش میدانست. او با جستجو در صفحات علمی تخیلی ویکی پدیا، نام اتریوم را برای ایدهاش انتخاب کرد:
خیلی سریع فهمیدم که این را بیشتر از همه گزینههای دیگری که تا آن روز دیده بودم، دوست دارم. فکر میکنم چون جالب به نظر میرسید و کلمه Ether را در خودش داشت که به یک رابط فرضی نامرئی اشاره دارد که در جهان نفوذ کرده و امکان حرکت نور را فراهم میکند.
در اوایل سال 2014، ویتالیک بوترین به همراه میهای آلیزی (Mihai Alisie)، آنتونی دیلوریو (Anthony Dilorio) و چارلز هاسکینسون (Charles Hoskinson) تیم اصلی اتریوم را تشکیل دادند. این تیم، توسعه رسمی شبکه را تحت نظر یک شرکت سوئیسی به نام Ethereum Switzerland GmbH آغاز کردند.
اتریوم هم مثل اکثر رمز ارزها حول محور یک بلاک چین یا یک دفتر کل توزیع شده تراکنشهایی ساخته شد که با ماینینگ تأیید و تضمین میشوند. ماینینگ یا استخراج یک فرایند مبتنی بر رمزنگاری است که به سیستمهای محاسباتی متصل به شبکه اجازه میدهد با حل یک مسئله ریاضی و استخراج یک بلاک، پاداش دریافت کنند. چیزی که اتریوم را از سایر فناوریهای بلاک چین مثل بیت کوین متمایز میکند، دو قابلیت ماشین مجازی و قرارداد هوشمند است؛ قابلیتهایی که برای شناخت Ethereum و اتریوم کلاسیک باید آنها را نیز بشناسید.
ماشین مجازی اتریوم چیست؟
ماشین مجازی اتریوم یک پلتفرم پردازش غیر متمرکز میباشد. در واقع این ماشین یک ابرکامپیوتر بوده که برای فرایندهای اجرای تعداد زیادی برنامه به قدرت پردازش سختافزار متصل به آن وابسته است. کارکردهای ماشین مجازی اتریوم از شبکه اصلی Ethereum جداست؛ یعنی به عنوان ابزاری عمل میکند که قبل از پیادهسازی کامل سیستمها روی پلتفرم، امکان آزمایش بدون خطر آنها را ارائه میدهد.
قراردادهای هوشمند در اتریوم کلاسیک و اتریوم چیست؟
قرارداد هوشمند یک برنامه کامپیوتری است که براساس شرایط برنامهریزی شدهاش به صورت خودکار اجرا میشود. مثلاً ما میتوانیم یک قرارداد هوشمند بنویسیم که اگر شما کار مشخصی را برای ما انجام دهید، ما در تاریخی مشخص 10 رمز ارز ETC (ارز دیجیتال بومی شبکه اتریوم کلاسیک) به شما پرداخت خواهیم کرد. این قرارداد هوشمند روی بلاک چین عمومی ثبت میشود. وقتی هم شرایط قرارداد را عملی کنید، پرداخت در تاریخ مقرر اجرا خواهد شد. خود این تراکنش هم روی بلاک چین ثبت میشود و در حالت ایدهآل، همه طرفهای قرارداد راضی خواهند بود. قراردادهای هوشمند روی ماشین مجازی اتریوم اجرا و پردازش میشوند.
مثال قبلی یک تراکنش مالی ساده بود اما قراردادهای هوشمند، کاربردهای بالقوه گستردهتری دارند. مالکیت معنوی، معاملات املاک، بیمه و کلاً هرچیزی که با کمک قراردادهای واقعی مدیریت میشوند را میتوان با قرارداد هوشمند هم اجرا کرد و بدون نیاز به مداخله شخص ثالث، ایمنی و انعطاف قرارداد را هم افزایش داد.
برنامه های غیر متمرکز (DApp) و سازمان های مستقل غیر متمرکز (DAO)
کاربران شبکه اتریوم با ترکیب ابزارهای ارائه شده از سوی قراردادهای هوشمند و ماشین مجازی اتریوم میتوانند اپلیکیشن غیر متمرکز یا دپ (DApp) بسازند. موارد استفاده دپها شامل بازی و سرگرمی، مدیریت زنجیره تأمین، محصولات مالی و تأمین منابع و قیمتگذاری خدمات است.
سازمان مستقل غیر متمرکز یا دائو (DAO) یکی از طرحهای بلندپروازانهتر پلتفرم اتریوم است. کارکردهای سازمان های خودگردان غیر متمرکز با قوانین ثبت شده در قراردادهای هوشمند اجرا شده و درون ماشین مجازی اتریوم پردازش میشوند. سازمان های خودمختار غیر متمرکز میتوانند در انجام بسیاری از امور جایگزین انسانها شوند و به این ترتیب، خطر خطای انسانی را کمتر یا حذف کنند. البته گاهی خطای انسانی به این سیستمها هم راه مییابد و این همان رویدادی بود که منجر به هارد فورک شبکه اتریوم شد.
ماجرای سازمان مستقل غیر متمرکزی که جرقه ارز دیجیتال ETC را زد
در سال 2016، یک صندوق سرمایهگذاری خطرپذیر با نام The DAO تأسیس شد. سازمان خودگردان مستقل The DAO یکی از هیجانانگیزترین موارد استفاده اتریوم و فناوری بلاک چین را ارائه کرد. قرار بود این سازمان مثل یک صندوق سرمایهگذاری خطرپذیر معمولی، به عنوان مرکزی برای توزیع بودجه میان پروژهها عمل کند؛ با این تفاوت که دیگر نیازی به مدیریت یا هیئت مدیره به شکل سنتی نبود.
چیزی که سازمان The DAO را جالب توجه میکرد، سرمایهگذاری جمعی روی آن از طریق فروش بیسابقه 100 میلیون دلار توکن در ماه می 2016 بود. سرمایهگذاران توکنهای DAO را با اتریوم خریداری کردند و همین توکنها به آنها حق رأی درباره تصمیمات سرمایهگذاری پروژه را داد. بزرگترین دارنده توکنهای DAO فقط کمتر از 4 درصد کل عرضه را در اختیار داشت که یعنی فروش جمعی موفق بود و هیچ فردی نمیتوانست روی سیستم تأثیر بیش از حد داشته باشد.
سازمان The DAO با کد پایه متن باز ساخته شد که ضامن یکی از بزرگترین نقاط قوت آن یعنی شفافیت بود. هر فرد دارای صلاحیت میتوانست قراردادهای هوشمند سیستم را آزمایش کند و مطمئن شود تمام تراکنشها آنطور که باید اجرا میشوند.
در همان ماه راهاندازی سازمان The DAO، مقالهای منتشر شد که تعدادی از آسیبپذیریهای امنیتی کدهای سیستم را معرفی میکرد. با رسیدن ماه ژوئن، اعضای جامعه اتریوم و سرمایهگذاران DAO به این نتیجه رسیده بودند که این آسیبپذیریها قطعاً تهدید به شمار میآیند و اصلاحات پیشنهادی در انتظار تصویب اعضای سازمان The DAO بود.
در شانزدهم ژوئن 2016، سازمان The DAO از طریق ترکیبی از آسیبپذیریها مورد حمله قرار گرفت. کاربری که نواقص سیستم را مورد سوءاستفاده قرار داده بود، توانست 3.6 میلیون اتر (Ether) از فروشگاههای DAO بردارد. این یک سوم سرمایهای بود که آن زمان در سیستم نگهداری میشد. سازمان The DAO در نهایت تعطیل شد اما قبل از آن، مسیر اتریوم را برای همیشه تغییر داد؛ تغییراتی که منجر به تولد اتریوم کلاسیک (Ethereum Classic) شدند.
هارد فورک اتریوم و تولد اتریوم کلاسیک
این حمله نه تنها برای سازمان The DAO، بلکه برای کل بلاک چین اتریوم یک فاجعه تمام عیار بود. بحث درباره آینده پلتفرم اتریوم بلافاصله آغاز شد. ویتالیک بوترین و تیم اصلی اتریوم میخواستند سرمایه دزدیده شده را هرطور شده برگردانند. آنها یک ضدحمله اجرا کردند که امکان برگرداندن سرمایه دزدیده شده از DAO را فراهم میکرد.
به عقیده برخی از اعضای جامعه اتریوم، این مداخله ویتالیک بوترین و همکارانش بیانگر مشکلی بزرگتر از اکسپلویت امنیتی سازمان The DAO بود. دزدیده شدن سرمایهها توسط هکر اقدامی کاملا غیراخلاقی بود اما برخی عقیده داشتند آسیبپذیریهای این سازمان علیرغم آشکار شدن، اصلاح نشده بود. درست مثل اینکه بانکی درهای ورودی و خزانه را در شب باز بگذارد تا دزدها بیایند و جیبهایش را با پول پر کنند. اگر تیم اصلی میتوانست از شبکه محافظت کند (همانطور که بعداً این کار را کرد)، پس شبکه آنقدر که انتظار میرفت غیر متمرکز نبوده است.
در نتیجه این بحث، تیم اصلی و بسیاری از اعضای شبکه اتریوم یک هارد فورک را پیشنهاد کردند. این هارد فورک در واقع دکمه ریستی بود که اجازه برداشت سرمایههای بازیابی شده و نوشتن قرارداد هوشمندی را میداد که وجوه را فقط به سرمایهگذاران اولیه سازمان The DAO پرداخت میکرد. این فورک بلاک چین موجود را دو نیم میکرد و با توقف مسیر قبلی، مسیر جدیدی برای پیشرفتهای آتی میساخت.
مخالفان این هارد فورک به رهبری ایگور آرتامانوف (Igor Artamanov) معتقد بودند این میتواند دومینویی از وقایع منفی ایجاد کند. اگر گروهی از افراد قدرتمند میتوانستند روی کل شبکه تأثیر بگذارند و بدون مسیرهای اجماع مناسب تغییر ایجاد کنند، کل فناوری روی یک دروغ پایهگذاری شده بود.
در نهایت با یک رأيگیری در جولای 2016، اجماع حاصل شد. اتریوم هارد فورکی را اجرا میکرد که یک زنجیره ETH جدید میساخت. در واقع دوباره همه چیز از قبل از بلاکی که طی آن The DAO هک شد، برگشت و ارزهای دیجیتال ETH ذخیره شده در این قرارداد هوشمند، بازیابی شد.
اما مخالفان فورک پیشنهادی هنوز کاملاً شکست نخورده بودند. 90 درصد ماینرهایی که بلاک چین اتریوم را نگهداری میکردند به زنجیره ETH جدید پیوستند اما 10 درصد باقیمانده در همان شبکه ماندند و ایگور آرتامانوف و یک تیم توسعه جدید نام زنجیرهشان را به اتریوم کلاسیک تغییر دادند. تیم ارز دیجیتال ETC باید هارد فورک خودشان را برای فرمت مجدد شبکه اجرا میکردند چون شبکه دیگر آنقدرها قوی نبود. این شبکه در نهایت زنجیره اتریوم کلاسیک نام گرفت.
زنجیره ارز دیجیتال ETC تحت همان ارزشهای اولیهای اداره و نگهداری میشد که در وایت پیپر ویتالیک بوترین آمده بود. ثبات بلاک چین اصل اساسی اتریوم کلاسیک بود. هیچ فرد یا گروهی از افراد نباید قدرت تغییر بلاک چین را داشته باشند؛ مگر اینکه بخواهند تغییر را از روش تعیین شده از سوی جامعه ETC اجرایی کنند.
اتریوم کلاسیک تا امروز به این پیام پایبند بوده و به رشد شبکه خودش در مسیر متفاوتی از اتریوم ادامه میدهد. Code is law (به معنای کد قانون است) مفهوم اصلی اتریوم کلاسیک است و گاهی آپدیتهای شبکه حاوی توابع افزودهای هستند که کارکردهای تصمیمگیری غیر متمرکز را تقویت میکنند.
استخراج ارز دیجیتال ETC اتریوم کلاسیک
اتریوم کلاسیک با استفاده از یک الگوریتم اثبات کار (Proof of Work) استخراج میشود و تراکنشهای بلاک چین با اجماع از این طریق در شبکه ثبت میشوند. وقتی یک بلوک تراکنش کامل و به بلاک چین اضافه شود، ماینری که این فرایند را کامل کرده مقداری ارز دیجیتال ETC به عنوان پاداش دریافت میکند.
شبکه اتریوم کلاسیک به لطف ماینرهایش وجود دارد. وقتی بلاک چین اتریوم (ETH) فورک شد، برخی تعجب کردند که زنجیره اصلی همچنان کار میکرد چون 10 درصد ماینرهای شبکه اتریوم، فورک جدید را دنبال نکرده بودند.
سخن پایانی
در زمان انشعاب بلاک چین اتریوم، اکثریت اعضای جامعه از زنجیره ETH اتریوم حمایت کردند اما اتریوم کلاسیک همان عملکرد بنیادینی را ارائه میکند که هنگام معرفی اتریوم وعده داده شد. این شبکه از استحکام و بلاک چینی باثبات برخوردار است و همچنان به مفهوم «کد قانون است» در حکمرانی غیر متمرکز وفادار مانده است. شاید اتریوم کلاسیک به اندازه Ethereum، شراکت و حمایت جریان اصلی بازار را نداشته باشد اما فناوری قدرتمندش ارزشهای زیادی برای حوزه ارزهای دیجیتال به همراه دارد.
منبع : وال هالا کریپتو